Neuropsychosomatyka

Neuroregulacja

Neuroregulacja to proces przywracania równowagi układu nerwowego razem z optymalizacją jego pracy. Nadrzędnym celem jest poprawienie fizycznych, emocjonalnych oraz intelektualnych możliwości człowieka.

Neuroregulacja to unifikacja anatomii, chemii, neurologii, psychiatrii oraz psychologii. Jej zasadniczym celem jest:

• identyfikacja dominującego neuroprzekaźnika;
• rozpoznanie niedoborów neuroprzekaźników we wczesnym stadium;
• dostarczanie środków specyficznych dla tych neuroprzekaźników ;
• zastosowanie korkt zmian trybu zycia celem utwalenia zmian.

Wszystko zaczyna się właśnie od chemii mózgu. Kiedy człowiek zaczyna tracić równowagę czy to w strefie emocjonalnej czy intelektualnej wpierw powinien poszukać swojego fizycznego symptomu. Dzięki temu może zrozumieć i przywrócić odpowiedzialny za zmianę neuroprzekaźnik. Chemia mózgu jest jednak trudna do bezpośrednio zmierzenia. Mózg wytwarza aktywność elektryczną, która wynika z reakcji chemicznych. Ta część jest łatwa do oceny za pomocą ilościowej elektroencefalografii (QEEG), zwanej również mapowaniem mózgu. Tak jak EKG mierzy aktywność elektryczną w sercu, podobnie możemy zmierzyć aktywność mózgu poprzez ocenę napięcie (lub energii), opóźnienia (lub prędkość), rytmu (lub równowagi) oraz jego synchronizację (symetria). Te pomiary mogą ujawnić wiele informacji o czterech głównych neuroprzekaźnikach w mózgu: dopaminy acetylocholiny, GABA i serotoniny, Metody te wykorzystuje wielu naukowców na świecie m.in. znany szeroko w świecie neurolog dr Daniel Amen który szczególnie rozsławił metodę neuroregulacji.

Niestety istnieje pewna słabość w obrazowaniu funkcji mózgu, ponieważ EEG pokazuje tylko funkcje mózgu jako takiego. Dlatego też samo zbadanie jego funkcji nie ujawni nam tego co się dzieje w całym ciele na skutek istniejącego braku równowagi tychże funkcji. Mówiąc innym językiem – mózg wysyła informacje do ciała, a to z kolei reaguje na dany bodziec.

Dlatego lepszym rozwiązaniem jest ocena funkcji ciała na bodziec i dopiero wtedy poddanie analizie tego jak reagują systemy ciała na zmianę równowagi neuroprzekaźników w mózgu. Sama informacja jest bowiem tylko informacją, zaś to, co czyni ją istotną jest reakcja na nią w ciele. Mogę bowiem myśleć, że biegnę, ale dopiero kiedy ciało się poruszy bieg stanie się rzeczywistością.

Dokładnie tak samo jest z każdą informacją – mózg może tworzyć nieskończoną ilość informacji, dopiero kiedy dotrze ona do receptorów ciała, dopiero wtedy następuje jej urzeczywistnienie. W istocie, kiedy reguluje mózg zmienia się informacja do ciała, ale mamy tez odwrotną możliwość w której samo doświadczenie z ciała może zmienić informacje w mózgu. Dzieje się tak np. podczas długotrwałego biegu – w czasie jego trwania zmienia się czynność bioelektryczna mózgu i mózg zaczyna odczuwać przyjemność lub nawet euforię, co z kolei zamienia informacje do ciała i w rezultacie odczuwamy zmianę napięcia mięśni, nastroju, zachowania a nawet zmianę poczucia ciała jako takiego.

Dlatego dla człowieka najważniejszym jest, aby informacja płynąca z mózgu była spójna z tym co czuje ciało. Ja nazywam ten stan koherencją. Odczucia z ciała i z mózgu nazywamy emocjami. Naturalnie, z psychologicznego i fizycznego punktu widzenia jest to duże uproszczenie, ale w celu wyjaśnienia jest nam to potrzebne celem lepszego zrozumienia. Odczuwane emocje są niczym innym jak przejawem tego co mózg postrzega. Na przykład zauważam coś groźnego, a ciało odczuwa lęk, kiedy patrzę na coś pięknego ciało odczuwa radość.

W przypadku koherencji mózg i ciało odczuwają to jako całość, czyli lęk lub radość jest odczuwana nie tylko jako fakt zauważenia w świadomości mózgu, ale też w świadomości ciała np. jako delikatne drżenie lub spadek czy wzrost napięcia mięśni całego lub fragmentów ciała. Podsumowując czuję to jako komfort lub dyskomfort. Natomiast w przypadku braku koherencji taka sytuacja rozgrywa się tylko w „głowie” lub tylko w ciele bez udziału „głowy”.

Ta spójność ciała i umysłu jest najbardziej porządna z punktu widzenia pełni zdrowia – fizycznego, emocjonalnego i mentalnego. Zasadniczą role odgrywa w niej spójność funkcji mózgu i serca oraz manifestacja w ciele. Mózg to w uproszczeniu informacja, serce zaś – energia, która porusza ciało. Krążenie krwi jest tu wypadkową informacji płnących z mózgu, docierających do poszczególnych systemów i podsystemów ciała.

Poniższy schemat obrazuje te zależności.

STRD

W związku z tym zaistniała potrzeba innego badania niż tylko pomiar funkcji mózgu. Takim badaniem jest skaningowa diagnostyka termoregulacyjna (STRD). Wykorzystuje ono zmienność promieniowania podczerwonego [IR]. Badania tego zakresu promieniowania korespondują z innymi badaniami mikrokrążenia skórnego jak pletyzmografia, laserowa ocena metoda LSCI i mogą być używane jako metoda alternatywna do wyżej wymienionych.

Metoda ta często występuje również po nazwą dynamiczna termografia.

Badanie STRD ocenia zmiany pulsacji naczyń mikrokrążenia skóry. Zmiany promieniowania podczerwonego korespondują ze zmianami mikrokrążenia na skórze. W wielu badaniach udowodniono, że mikrokrążenie skórne jest potencjalnym przedstawicielem całego łożyska naczyniowego i odzwierciedla jego mechanizmy strukturalne i funkcjonalne, a także zaburzenia ogólno-naczyniowe. Mikrokrążenie skórne jest również łatwo dostępne, stanowiąc przydatne przełożenie modelu ogólnego łożyska naczyniowego. Mikrokrążenie skórne dobrze obrazuje stan układu krążenia oraz układu nerwowego. Obieg skórny jest głównym miejscem termoregulacji człowieka i ma dużą rezerwę pojemności, a tym samym możliwość wyraźnej reakcji naczyniowej w odpowiedzi na fizjologiczne, metaboliczne, termiczne i farmakologiczne. Metoda ta może więc być wyznacznikiem całościowej aktywności układu nerwowego na ciało.

Na ciele możemy również wyróżnić szczególne strefy silniejszego oddziaływania neuroprzekaźników na ciało. Wtedy otrzymujemy informację jak dany neuroprzekaźnik oddziaływuje na ciało, a co za tym idzie jakie są wzajemne relacje pomiędzy nimi. W rezultacie otrzymujemy bardzo dużo informacji na temat koherencji mózg-ciało.

Neuropsychosomatyka

Neuroregulacja to proces przywracania równowagi układu nerwowego razem z optymalizacją jego pracy. Nadrzędnym celem jest poprawienie fizycznych, emocjonalnych oraz intelektualnych możliwości człowieka.

Nierównowaga chemiczna mózgu określa specyficzne nieprawidłowości fal mózgowych, a te z kolei manifestują się ciele.

Poniżej przedstawiam uproszczony schemat:

Cały ten proces nazwałem neuropsychosomatyką. W odróżnieniu od neuroregulacji staramy się w nim uzyskać jak największą koherencję pomiędzy mózgiem, emocjami i ciałem. Sama neuroregulacja koryguje informacje. W przypadku neuropsychosomatyki obok tej korekty wprowadzamy element treningu, który utrwala efekt zmiany informacji w ciele

W modelu podstawowym wyróżniamy cztery grupy neuroprzekaźników Czyli:

• grupa dopaminowa
• grupa GABA-ergiczna
• grupa serotoninowa
• grupa acetylocholinowa

Skąd bierze się taki podział? Dobrze jest wyjść z założenia że tak jak istnieją rodziny leków, ziół i rodziny chorób istnieje „rodzina” zabiegów i sposobów postępowania dla każdej grupy neuroprzekaźnikowej. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) korygują niedobór neuroprzekaźnika odpowiedzialny za powodowanie depresji. Xanax działa podobnie w przypadku niedoboru GABA- czyli odczuwania lęku. Aricept dotyczy niedoboru acetylocholiny związanej z utratą pamięci, a Dexedrine wzmacnia dopaminę w mózgu podczas gdy pojawia się chroniczne zmęczenie.

Ale leki, choć bardzo skuteczne nie muszą być używane od razu. Często wystarczy wprowadzić zmiany w chemii jedzenia poprzez zastosowanie określnych aminokwasów. Aminokwasy są bowiem prekursorami do produkcji danego neuroprzekaźnika. Tyrozyna i fenyloalanina przekształca się w dopaminę; acetylocholina pochodzi z choliny, fosfatydyloseryna i n-acetylokarnitynę; glutamina przekształca się w GABA; a tryptofan jest surowcem dla serotoniny. Białko jest źródłem aminokwasów, więc można dosłownie „zjadać zdrowie”. Ale dieta ma swoje ograniczenia.

Po pierwsze, jedzenie jest złożone, a produkt zazwyczaj zawiera wiele składników odżywczych wpływających na wiele procesów chemicznych w mózgu równocześnie. Na przykład, indyk, który ma wysoką zawartość tryptofanu, zawiera również dopaminę jako składnik. Więc jedzenie, które cię uspokaja może również trochę pobudzić lub odwrotnie. Czasem dzieje się tak dlatego, że modne są diety, które nie działają długookresowo.

Po drugie, układ trawienny może być zaburzony. W takim wypadku podczas trawienia nasze ciało nie absorbuje wszystkich dostępnych składniki odżywczych w żywności.

Po trzecie, szybki styl życia powoduje że prawidłowe odżywianie jest czasem bardzo trudne,

I ostatecznie po czwarte przemiany chemiczne w mózgu poprzez dietę zajmują po prostu dużo czasu.

Dieta jest dobrą podstawą do wsparcia chemii mózgu, ale dobrze jest stosować ją razem z innymi metodami. Obok natomiast aminokwasów musimy wiedzieć, że istnieją grupy hormonów spokrewnionych z różnymi neuroprzekaźnikami. Podobnie jak leki, muszą być one monitorowane przez lekarza.

Hormony regulują wytwarzanie neuroprzekaźników. Kiedy poziom hormonów spada, poziom neurotransmiterów spada a w następstwie obniża jakość naszego zdrowia i życia. Jeśli chcesz mieć silne ciało, dobry nastrój i zdrowe życie seksualne – bez względu na to, czy masz 50 czy 80 lat – hormony są ważną częścią tej układanki. Styl życia, środowisko i nowoczesna technologia to trzy główne sposoby wspierania chemii mózgu i mają one bezpośredni wpływ na system neurohormonalnym.

Ćwiczenia fizyczne to sprawdzony dla mózgu wzmacniacz chemiczny. Podobnie działa redukcja stresu poprzez np. medytacje czy trening mindfulness. Kolejnymi sposobami są gry w które gramy. Wszystkie te, dopasowane indywidualnie sposoby redukcji stresu i zwyczaje, które sprawiają, że czujemy się dobrze, wpływają korzystnie na zmiany neuroprzekaźników w ciele.

Z drugiej strony toksyczne metale, polichlorwane bifenyle, kwaśne deszcze, nawozy i pestycydy, pola elektromagnetyczne promieniowanie mikrofalowe, gwałtowne filmy, głośna muzyka i wulgarny język atakują nasze zdrowie mózgu codziennie. Według amerykańskich badań przeciętny człowiek ma jedenaście toksycznych metali i cztery „plastikowe” trucizny w jego ciele. Ale są sposoby by temu zapobiegać.

Dla równowagi przyznajmy, że nowoczesna technologia może być również wykorzystana do wspierania zmian chemii mózgu. Dla przykładu przezskórna stymulacja nerwów elektrycznych (TENS) aktywuje GABA i endorfiny, w efekcie czego mózg wytwarza naturalne środki przeciwbólowe i delikatnie stymuluje mięśnie do relaksu Takie urządzenia TENS są powszechnie używane do przyspieszenia regeneracji mięśni. Można użyć także określonych dźwięków aby uzyskać korektę fal mózgowych, a funkcje krążenia poprawiać poprzez światło podczerwone lub stymulację układu autonomicznego. Podobnie poprzez odpowiedni dobór mechanicznych drgań niskoczęstotliwościowych można uzyskać korektę chemii mózgu.

Historyczne podstawy czterech elementów

Waro zadać sobie pytanie, dlaczego opieram się akurat na czterech grupach neuroprzekaźników. Aby lepiej to zrozumieć cofnijmy się w historii. Od początku znanej i zapisanej pamięci rodzaju ludzkiego, zachowania, objawy najczęściej były klasyfikowane w czterech kategoriach. Babilończycy rozwijając astrologię podzielili zodiak na cztery podstawowe elementy: Ziemię, Wiatr, Ogień i Wodę. Grecy mieli bogów Apollo, Zeusa, Hermesa i Dionizosa, a rdzenni Amerykanie czcili orła, bawola, niedźwiedzia i kojota.

Na tych mitycznych podstawach starożytni greccy i rzymscy lekarze stosując i rozwijając metody naukowe przypisywali dobre zdrowie do równowagi czterech substancji cielesnych, zwanych „humorami”:

• krew – źródło energii;
• żółć żółta – źródło intuicji;
• flegma – źródło spokoju;
• oraz czarna żółć – źródło odpoczynku.

Powyższe opisy z nauk Hipokratesa i Galena stanowiły podstawę nauk medycznych następne przez 1500 lat.

W XIX wieku rozwinęła się fizjologia związana z czterema płatami mózgu: czołową, ciemieniową, skroniową i potyliczna. Neurofizjologia XX wieku połączyła cztery mózgi z falami beta, alfa, teta i delta, odpowiednio do czterech płatów mózgu. Nauki farmaceutyczne wyjaśniły, jak działa nasz mózg, kiedy odkryto podstawowe związki chemiczne mózgu, zwane neurotransmiterami i skorelowane z płatami. przednim, ciemieniowym skroniowym oraz płatem potylicznymi a są to miejsca wytwarzania dopaminy, acetylocholiny, GABA i serotoniny.

Te cztery neuroprzekaźniki tworzą zatem podstawowe naukowe puzzle, z których układa się Twoje zdrowie w sferze psychicznej, emocjonalnej i fizycznej.

Możemy zadać sobie pytania: dlaczego jedna osoba lubi życie towarzyskie, a druga lubi być sama? Dlaczego jedna osoba bardziej spełnia z przysłowiowym młotkiem w ręku niż np. ze skrzypcami, a jeszcze inna lubi handlować w Internecie lub inwestować pieniądze na giełdzie? Indywidualna chemia mózgu dostarcza tutaj wiele wyjaśnień na ten temat.

Wszystkie podstawowe neuroprzekaźniki działają w każdym mózgu, ale każdy z nas ma dominujący inny przekaźnik lub jego kombinację. Kiedy zaczynasz tracić równowagę w życiu, prawdopodobnie jest to spowodowane niedoborem twojego dominującego neuroprzekaźnika. Jednak gdy w/w sytuacja się pogłębia inne neuroprzekaźniki także ulega stopniowym zaburzeniom, wtedy pojawia się coraz większa liczba różnych objawów.

Jeśli znasz swój temperament, możesz wiedzieć jaki jest twój dominujący chemiczny mózg i możesz odpowiednio szybko reagować na zburzenia pracy neuroprzekaźników. Istnieją też inne sytuacje kiedy posiadasz deficyt oddziaływania jakiegoś neuroprzekaźnika wówczas często nie jesteś w stanie doświadczyć pewnych stanów w ciele i w mózgu np. jak poczucie rozluźnienia w głowie i w ciele.

Dominacja neuroprzekaźnika

Kiedy dominuje któryś z neuroprzekaźników możemy wyodrębnić charakterystyczne cechy.

NATURA DOPAMINOWA

Dopaminową naturę ma 17% populacji. Jest ona jak benzyna w twoim samochodzie. Jesteś zrównoważony i racjonalny, a dzięki temu masz silną wolę i wiesz dokładnie czego chcesz oraz jak to zdobędziesz. Jesteś bystry i pewny siebie, bardzo racjonalny, zdecydowanie lepiej czujesz się wśród faktów i liczb niż wśród uczuć i emocji. Jesteś zdolny do krytycznej samooceny, jednak nie zawsze dobrze odbierasz krytykę ze strony innych. Skupiasz się na bieżących zadaniach i odczuwasz dumę z własnych dokonań. Strategiczne myślenie, planowanie, rozwiązywanie problemów, prognozowanie to jest to, co cię ekscytuje. Dobrze działasz pod presją stresu.

Dopamina dominuje w naturze większości lekarzy, naukowców, wynalazców, inżynierów, badaczy, strategów i architektów, jednak taki wynik testu nie wyklucza cię z innych profesji. Możesz lubić grać w szachy, słuchać audiobooków lub rozwiązywać krzyżówki. Jesteś niestrudzony, prawdopodobnie bardzo czujny i potrzebujesz mniej snu niż inni.

Spośród ćwiczeń fizycznych większą przyjemność sprawia ci podnoszenie ciężarów niż aerobik.

Możesz nie być zbyt wrażliwy i gorzej radzić sobie w sytuacjach, gdy inni uznają swoje uczucia za ważniejsze od twojego rozumowania. Twoje relacje z własnymi dziećmi mogę nie być zbyt bliskie, a stabilność twojego małżeństwa opiera się na lojalności i dobrej woli twojego partnera.

Nadmiar dopaminy

Za dużo dopaminy skutkuje impulsywnymi zrachowaniami i zbytnią skłonnością do ryzyka. Bywa, że powraca problem przemocy i chęci nadmiernego kontrolowania innych. Popęd seksualny może być zbyt wysoki, nie do zaspokojenia w związku, czego efektem będą zdrady. U nastolatków, jeśli nie potrafią zapanować nad dopaminowymi ekstremami, może dojść do gwałtów na randkach, niebezpiecznej jazdy samochodem, kradzieży w sklepach.

Deficyt dopaminy

Wczesne znaki ostrzegawcze to utrata energii, zmęczenie, niemrawość, pogorszenie pamięci, smutek.

Problemy fizyczne: anemia, problemy z równowagą, niestabilny poziom cukru we krwi, zmniejszona gęstość kości, łaknienie węglowodanów, zmniejszony apetyt, zmniejszona siła, cukrzyca, biegunka, niezdolność do osiągnięcia orgazmu, problemy z trawieniem, hipersomnia, drżenie głowy i twarzy, wysokie ciśnienie krwi, hiperglikemia, bóle stawów, problemy z nerkami, zawroty głowy, obniżone libido, narkolepsja, otyłość, choroba Parkinsona, spowolniony metabolizm, powolne i sztywne ruchy, skłonność do używek, łaknienie cukru, napięcia, drżenia, problemy z tarczycą, problemy z przełykaniem.

Problemy z osobowością: agresja, złość, nieostrożność i niedbałość, depresja, strach przed byciem obserwowanym, poczucie winy, poczucie beznadziei, brak poczucia własnej wartości, nastawienie na przyjemności, brak odporności na stres, odizolowanie społeczne, wahania nastroju, prokrastynacja, myśli autodestruktywne.

Problemy z pamięcią: łatwe dekoncentrowanie się, niezdolność do wyciągania wniosków, zapominalstwo, słaba pamięć, kłopoty z myśleniem abstrakcyjnym, powolne myślenie.

Problemy z koncentracją: niezdolność do koncentrowania się, niska czujność, niekończenie zadań, nadaktywność, impulsywne zachowania.

Zalecenia

Zmiana diety może podnieść poziom dopaminy. Zwiększ spożycie fenyloalaniny i tyrozyny (używaj ich jako zamiennika cukru), jedz mięso kurczaka, twarożek, jajka, wieprzowinę, ser ricotta, produkty sojowe, mięso indyka, orzechy włoskie, zarodki pszenicy, granola (muesli), produkty z owsa, mięso kaczki, mleko i jogurt.

Aby zapobiec spadkom dopaminy, praktykuj głębokie oddychanie (brzuszno-przeponowe), oddychanie przez nos, oglądaj filmy bez przemocy, wykonuj ćwiczenia siłowe 3 razy w tygodniu. Unikaj kontaktu z ołowiem i kadmem. Przestań palić. Kawa lub dwie rano to bardzo popularny sposób na podniesienie poziomu dopaminy, jednak może to spowodować bezsenność i drżenia, jeśli dawka kofeiny jest za duża lub jest przyjęta za późno w ciągu dnia.

Najczęściej używane suplementy/ leki /urządzenia dla podniesienia poziomu dopaminy:

• rożeniec górski,
• tiamina,
• fenyloalanina,
• L-Tyrozyna,
• metionina,
• chrom,
• pomoc technologiczna dla podniesienia poziomu dopaminy to na przykład – Energy cube (światło LED) lub CES – przezczaszkowa stymulacja elektryczna.

NATURA ACETYLOCHOLINOWA

Acetylocholina jest jak turbo dla twojego samochodu, zapobiega powstawaniu zwarć i zapewnia szybką transmisję sygnałów nerwowych. Natura acetylocholinowa to 17% populacji. Człowiek reaguje na światło w około 50 milisekund, dźwięk – 100 milisekund, a na myśli około 300 milisekundy. Gdy myślenie spowalnia do 400 milisekund z dużym pradopodobieństwem osoba jest bardzo stara.

Tak więc różnica między zdrową osobą a np. pacjentem z chorobą Alzheimera to tylko 1/10 sekundy! Istnieje mnóstwo innych sygnałów związanych ze spadkiem acetylocholiny na długo przed pojawieniem się typowych objawów starzenia się mózgu. Dlatego bardzo ważne jest wczesne ich zauważenie.

Jeżeli jesteś osoba, u której dominuje natura acetylocholinowa to w twoim życiu główną rolę odgrywają zmysły. Jesteś bardzo kreatywny i otwarty na nowe pomysły. Myślisz szybko, a jednocześnie zawsze bierzesz pod uwagę innych ludzi. Poświęcasz się temu, aby robić rzeczy tak dobrze jak to możliwe, nie ważne jak dużo wysiłku od ciebie to wymaga. Jesteś elastyczny i spontaniczny, lubisz próbować nowych rzeczy, o ile oferują one coś świeżego i ekscytującego. Jeśli twoja natura acetylocholinowa jest zrównoważona, jesteś intuicyjny i innowacyjny. Przyjemność sprawia ci wszystko to, co jest związane ze słowami, pomysłami i komunikacją. (Acetylocholina jest produkowana przede wszystkim w płacie ciemieniowym, który jest odpowiedzialny za język, inteligencję i zdolność do rozumienia). Możesz być idealny w roli mediatora, doradcy, członka think-tanku, instruktora jogi i medytacji, przywódcy religijnego lub pracownika służby publicznej.

Wysoki poziom acetylocholiny łączy się z dużą szybkością działania mózgu, co znajduje odzwierciedlenie w kreatywności. Z tego względu artyści, pisarze, specjaliści od reklamy oraz aktorzy często mają dominującą naturę acetylocholinową.

Inwestujesz mnóstwo energii i czasu w swoje znajomości oraz związki i czujesz, że otrzymujesz w zamian równie wiele. Jesteś optymistą widząc w ludziach ich potencjał. Jesteś wrażliwy na potrzeby dzieci. Wobec swojego partnera zachowujesz się romantycznie. Dobrze zapamiętujesz uczucia i reakcje innych ludzi, dzięki czemu możesz unikać krzywdzenia ich. Jesteś altruistyczny i życzliwy. Uwielbiasz przygody. Jesteś otwarty na nowe rzeczy i nie obawiasz się porażki. Lubisz podróżować, ale lubisz również czytać książki opisujące życie innych osób. Twoja pogoń za wiedzą sprawia, że interesujesz się mnóstwem tematów i chętnie wymieniasz się wiedzą z innymi.

Nadmiar acetylocholiny

Możesz za dużo z siebie dawać, do takiego stopnia, że przestajesz uwzględniać swoje własne potrzeby i wręcz stajesz się masochistyczny. Możesz czuć, że świat cię wykorzystuje lub stajesz się paranoidalny. W rezultacie możesz odizolować się od ludzi. Skutki to niepokój, panika, napady maniakalne.

Deficyt acetylocholiny

Acetylocholina odpowiada za szybkość twojego mózgu i tempo, w jakim przetwarzane są impulsy elektryczne łączące fizyczne doznania ze wspomnieniami i myślami. Kiedy, wraz z powiększaniem się deficytu acetylocholiny, spada szybkość twojego mózgu, nie nadąża on z łączeniem nowych wrażeń z poprzednio zapisanymi informacjami, dlatego są one usuwane, gdy pojawiają się nowe informacje. Mogą pojawiać się luki w pamięci i możesz reagować wolniej niż kiedyś na wrażenia zmysłowe. Skutkiem tego jest zapominalstwo.

Problemy fizyczne: nadmierne pobudzenie, Alzheimer, lęk i niepokój, artretyzm, autyzm, wysoki cholesterol, obniżona potencja, cukrzyca, problemy z oddawaniem moczu, suchy kaszel, suchość w ustach, dysleksja, częste oddawanie moczu, choroby oczu, łaknienie na tłuste potrawy, zbyt intensywna perystaltyka jelit, jaskra, brak podniecenia, zapalenia, stwardnienie rozsiane, osteoporoza, zaburzenia czytania/pisania, powolność ruchów, problemy z mówieniem.

Problemy z osobowością: zaburzenie afektywne dwubiegunowe, problemy z liczeniem, zmiany w osobowości i języku, histeryczne zachowania, wahania nastroju, niepodporządkowywanie się regułom.

Problemy z pamięcią: zaburzenia procesu uczenia się, utrata sprawnej pamięci wzrokowej i słuchowej, zaburzenia pamięci, przekręcanie faktów.

Problemy z koncentracją: problemy ze skupieniem się, obniżona zdolność rozumienia, upośledzenie myślenia abstrakcyjnego, mała kreatywność

Zalecenia

W przypadku niedoboru acetylocholiny powinieneś więcej spozywac: soku z winogron, jajek, jagód, kiełków pszenicy, masła orzechowego, serów, ryb, drobiu, brokułów, kapusty, sałaty lodowej, selera, fasoli, kawioru, ikry dorsza, kalafiorów, fasola sojowej, tofu, pomarańczy, migdałów, orzechów laskowych.

Zaleca się częste planowanie spokojnego czasu, bycia w samotności, czytania, medytacji, ćwiczenia aerobowe.

Najczęściej używane suplementy/ leki /urządzenia dla podniesienia poziomu acetylocholiny to:

• cholina,
• glicerofosfocholina,
• fosfatydylocholina,
• fosfatydyloseryna,
• winpocetyna,
• kwas liponowy,
• huperzina-A,
• N-acetylo-L-karnityna,
• sprzężony kwas linolowy,
• olej rybny,
• pomoc technologiczna dla podniesienia acetylocholiny na przykład – TCMS – przezczaszkowa stymulacja magnetyczna.

NATURA GABA

GABA działa jak hamulec w twoim samochodzie, który zapewnia stabilną jazdę i zapobiega wypadkom. Prawie 50% populacji jest definiowana przez ten neuroprzekaźnik, który nas uspakaja, utrzymując wszystkie nasze fale mózgowe w równowadze.

Natura GABA to osoby najczęściej niezawodne jednostki, na które można liczyć oraz sa tym być tam, gdzie powinni i robić to, co mówią. Osoby te charakteryzują się zrównoważeniem w obliczu chaosu. Wyznaczanie celów i organizowanie planów i harmonogramów do ich osiągania, są pierwszą naturą dla GABA-dominujących osób.

Kiedy występuje niedobór GABA, fale mózgowe tracą rytm lub równowagę między sobą. Zaburzenia rytmu mózgu pojawiające się na skutek niedoboru GABA są regulowane przez GABA bardziej niż każdy inny neuroprzekaźnik.

Osoba z naturą GABA jest stabilna. Charakterystyczne są dla niej cechy takie jak stałość, towarzyskość i troska o innych. Jeżeli masz naturę GABA, nie masz problemu z tym, aby codziennie stawiać się w pracy i być tam, gdzie inni cię potrzebują. Jeżeli masz zrównoważone GABA, pozostajesz spokojny mimo chaosu i zamieszania wokół ciebie. Jesteś trzeźwo myślący, obiektywny, punktualny, praktyczny i pewny siebie. Bardzo ważne jest dla ciebie bycie zorganizowanym i rygorystyczny harmonogram zajęć daje ci poczucie komfortu, a nie ograniczenia – gwarantuje pewność i płynny przebieg dnia.

Osoby z dominującym GABA często pracują jako zarządcy, księgowi, szefowie ochrony, pielęgniarki, technicy medyczni, kontrolerzy lotu, reporterzy, kierowcy autobusów lub zajmują się gospodarstwem domowym. Nie ważne jaką wykonują pracę, są tymi, którzy wiążą grupę, pozostają skupieni na bieżących zadaniach, przy tym zazwyczaj zgadzają się z większością.

Jako natura GABA jesteś doskonałym graczem drużynowym, czerpiącym przyjemność z wypełniania swoich obowiązków i opiekującym się tymi, których kochasz. Jesteś wrażliwy, uporządkowany i nie masz skłonności to wahań nastrojów czy wybuchów gniewu. Cieszy cię zarówno działanie w grupie, jak i spędzanie czasu z pojedynczymi ludźmi. Sprawienie innym radości daje radość i tobie. Małżeństwo uważasz za niekończącą się sielankę. Prawdopodobnie wierzysz w ważną rolę tradycji i instytucji, czerpiesz przyjemność z umacniania ich i brania w nich udziału, szczególnie dotyczy to religii. Bardzo lubisz świąteczne spotkania w gronie rodziny i przyjaciół – planowanie ich jest dla ciebie raczej zabawą niż obowiązkiem. Prawdopodobnie gustujesz w biografiach i książkach historycznych. Kolekcjonowanie pamiątek jest dla ciebie świetną rozrywką. Czasami czujesz, że masz dobry, pielęgnujący wpływ na innych, szczególnie, gdy jesteś gospodarzem świątecznego spotkania z rodziną lub przyjaciółmi.

Nadmiar GABA

Zbyt duża produkcja GABA może przesadnie nasilić twoje opiekuńcze tendencje, do stopnia, w którym ignorujesz własne potrzeby, co kończy się twoją krzywdą. Możesz poświęcać za dużo energii na poszukiwanie miłości i być zbytnio zależnym od innych osób. Możesz mieć tendencję do zbyt częstego zwracania się do autorytetów po poradę, zabiegania o opinie innych i podążania za ich radami.

Deficyt GABA

GABA produkowany jest w płatach skroniowych i jego funkcja w mózgu wiąże się z uspokajaniem, rytmicznymi falami theta – „spoczynkową częstotliwością” neuronów. GABA jest głównym neuroprzekaźnikiem hamującym, kontrolującym pozostałe elementy biochemii mózgu. Reguluje rytm pracy mózgu, dzięki czemu może on pracować w stabilnym tempie.

Przy deficycie GABA, możesz odczuwać lęk i niepokój, nerwowość lub irytację. Z niewystarczającą ilością tego neuroprzekaźnika twój mózg produkuje energię nierównomiernie, w formie dużych, nagle pojawiających się dawek, co wpływa na twoje emocjonalne samopoczucie.

Problemy fizyczne: drżenia, alergie, zmiany apetytu, bóle karku, rozmyte widzenie, łaknienie na węglowodany, bóle klatki piersiowej, wilgotne dłonie, zaparcia, obniżone libido, biegunki, problemy z przełykaniem, zawroty głowy, suchość w ustach, nadmierna senność, bóle głowy, nadciśnienie, hiperwentylacja, bezsenność, zespół jelita drażliwego, utrata masy mięśniowej, napięcie mięśni, mdłości, pocenie się w nocy, parestezja, zespół napięcia przedmiesiączkowego, łaknienie na białko, płytki oddech, udar/zawał, palpitacje serca, dzwonienie w uszach, drżenie, częste oddawanie moczu.

Problemy z osobowością: nieradzenie sobie ze stresem, lęk i niepokój, zaburzenie afektywne dwubiegunowe, odczuwanie lęku, poczucie winy, brak własnej wartości, beznadzieja, niedojrzałość emocjonalna, depresja, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, fobie, wpadanie we wściekłość, nerwowość, myśli samobójcze, psychozy.

Problemy z pamięcią: słaba pamięć słuchowa, ogólne problemy z pamięcią.

Problemy z koncentracją: niestabilna uwaga ze względu na odczuwanie niepokoju, częste odczuwanie niepokoju i lęku, błędy wynikające z braku uwagi (za wczesne wyrywanie się, nieprzewidywalna jazda samochodem itp.), niezdolność do klarownego myślenia.

Zalecenia

W przypadku niedoboru GABA powinieneś więcej spozywac: banany, pełne ziarna zbóż, brokuły, halibut, mąka sojowa, słonecznik orzechy arachidowe migdały, len, mak, soczewica, kiełki zbóż, parmezan.

Zaleca się relaksację oraz spontaniczną aktywność oraz, ćwiczenia aerobowe

Najczęściej używane suplementy/ leki /urządzenia dla podniesienia poziomu GABA to:

• inozytol,
• tiamina,
• ryboflawina,
• BCAA,
• L -Tauryna,
• L-Tenina,
• L-glutamina GABA,
• magnolia,
• ashwagandha,
• korzeń kozłka,
• passiflora,
• pomoc technologiczna dla podniesienia GABA na przykład – CES – przezczaszkowa stymulacja elektryczna TENS przezskórna stymulacja nerwowa, VNS- stymulacja nerwu błednego.

NATURA SEROTONINOWA

Serotonina jest jak alternator w twoim samochodzie – ładuje Twój mózg i ciało, dzięki czemu jest w stanie codziennie. poradzić sobie z nowym obciążeniem pracą. Ten neuroprzekaźnik odpowiedzialny jest za połączenie ciało-umysł. Serotonina rozsynchronizuje twój mózg podczas snu, dzięki czemu każdego ranka budzisz się gotowy do świeżego startu. Jeśli masz naturę serotoninową, jesteś jednym z tych, którzy wiedzą, jak czerpać przyjemność z życia. Stanowią oni 17% populacji.

Serotonina jest powiązana z falami delta (które najczęściej występują podczas snu) i wpływa na twoją zdolność do odpoczynku, regeneracji, odpowiada za poczucie bezpieczeństwa. Dzięki wysokiemu poziomowi serotoniny wiesz, jak żyć chwilą. Jesteś realistą, żywo reagującym na otoczenie, potrafisz też być impulsywny. Uwielbiasz brać udział w różnych aktywnościach po prostu dla samej frajdy, bez nastawiania się na ich efekt. Osiągnięciem jest dla ciebie robienie czegoś tu i teraz. Dreszczu przyjemności dostarcza ci zmiana – różnicujesz swoje zadania i znajdujesz nowe sposoby na wykonywanie powtarzających się czynności. Z chęcią eksperymentujesz kulinarnie, znajdujesz sobie kolejne hobby i na każdy urlop starasz się znaleźć inny cel podróży.

Jako osoba ze zrównoważoną naturą serotoninową jesteś wrażliwa na bodźce, w dobrym kontakcie zarówno z ciałem, jak i umysłem oraz często z dobrą koordynacją ruchową. Jesteś również bardzo obrotna, nie zniechęcasz się trudnościami. Jeżeli twoja praca nie sprawia ci przyjemności, nie jest warta jej wykonywania.

Natura serotoninowa idealnie pasuje do zawodów wymagających zdolności ruchowych, koordynacji wzrokowo-ruchowej, elastyczności i umiejętności zarządzania kryzysem. Przy dużym poziomie serotoniny narzędzia są przedłużeniem mózgu. Budowlańcy, pracownicy platform wiertniczych, kierowcy ciężarówek i ambulansów, fryzjerzy, barmani, piloci i programiści – wszyscy ci, którzy na co dzień pracują ze skomplikowanymi, wyrafinowanymi narzędziami z dużym prawdopodobieństwem mają naturę serotoninową. Często w tej grupie trafiają się też profesjonalni atleci, gwiazdy filmu, fotografowie i modelki. Dominacja serotoniny jest także korzystna u osób zajmujących się zarządzaniem kryzysowym, chirurgów, ortopedów, chiropraktyków, detektywów, oficerów śledczych. Jako natura serotoninowa znajdujesz coś ekscytującego w każdej aktywności, którą się zajmiesz, czy to będzie impreza, święto, granie na konsoli, hazard, wspinaczka górska, polowanie, skoki ze spadochronem, narciarstwo czy nurkowanie.

Do swojej ukochanej osoby podchodzisz z pasją, jednak nie pozwalasz się zniewolić. Jest niezwykle istotne, aby twoi bliscy wiedzieli, że kochasz wolność. Możesz być imprezowiczem, możesz być serdeczny, optymistyczny i niefrasobliwy. Chcesz, aby każdy się do Ciebie przyłączył i był częścią twojej zabawy. Możesz bardzo lubić dzieci, jednak jednocześnie czuć, że zobowiązania rodzica przerastają cię. Uwielbiasz bawić się z dziećmi i sprawdzasz się w roli najlepszego wujka lub dziadka. Jesteś bardzo lojalny wobec współpracowników, przyjaciół i rodziny. Ludzie doceniają pragmatyczną część twojej osobowości i to, jak jesteś w stanie nadać złej sytuacji najlepszy możliwy obrót. Masz mnóstwo zróżnicowanych znajomości, lecz raczej twoje kontakty są szerokie niż głębokie.

Twoja impulsywność i pragnienie nowych wrażeń mogą utrudniać ci zapuszczenie korzeni. Lekceważysz rutynę i dyscyplinę, co wraz z umiłowaniem niezależności może przeciążać twoje związki z najbliższymi ludźmi. Maksymalizacja serotoninowej natury sprawi, że podczas dnia będziesz odczuwał spokój. Przeżywasz wzloty robiąc rzeczy, które inni uważają za niebezpieczne, takie jak skakanie na bungee, pływanie motorówką, spływy górskimi potokami, jazda motorem lub po prostu całonocne hulanie. Kiedy dostarczasz sobie mocnych wrażeń, twój poziom serotoniny rośnie ponad normę i czujesz się wtedy po prostu bosko.

Nadmiar serotoniny

Nadprodukcja serotoniny może sprawić, że będziesz ekstremalnie nerwowy. Możesz stać się niezdecydowany, rozkojarzony, wrażliwy na krytykę i śmiertelnie obawiający się tego, że inni cię nie polubią i nie zaakceptują. W ekstremalnych przypadkach osoba z nadmiernie serotoninową naturą jest strasznie nieśmiała i postrzega siebie jako niedopasowaną oraz gorszą. Tacy ludzie są wyniszczani przez smutek, złość i desperackie pragnienie interakcji z innymi, których – paradoksalnie – nie są w stanie nawiązać.

Deficyt serotoniny

Serotonina jest produkowana w dużych ilościach w płatach potylicznych i reguluje aktywność elektryczną neuronów niezbędną dla procesów widzenia i wypoczynku, kontroluje również twoje łaknienie. Płaty potyliczne utrzymują ogólną równowagę twojego mózgu, synchronizują go, regulując produkcję wszystkich podstawowych fal mózgowych. Cztery rodzaje tych fal pojawiają się w różnych kombinacjach w ciągu dnia, jednak podczas nocy serotonina pozwala mózgowi naładować się i odzyskać balans. Jeżeli te fale są źle zsynchronizowane, zaburzona jest równowaga między prawą i lewą stroną twojego mózgu, przez co czujesz się gorzej; jesteś przemęczony, czujesz, że utraciłeś kontrolę i sen nie daje ci odpoczynku.

Kiedy poziom serotoniny jest niezrównoważony, zdolność twojego mózgu do wypoczynku i regeneracji sił jest upośledzona. Wypalenie serotoninowe może być skutkiem doświadczenia zbyt dużej ekscytacji i niewystarczającej ilości snu. Kiedy do niego dojdzie, po prostu nie możesz jasno myśleć.

Problemy fizyczne: bycie obolałym, alergie, artretyzm, bóle karku, rozmyte widzenie, łaknienie węglowodanów, wilgotne dłonie, zatwardzenia lub biegunki, problemy z przełykaniem, zawroty głowy, uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, suchość w ustach, halucynacje, bóle głowy, podwyższony próg bólu i przyjemności, nadwrażliwość, nadmierna senność, nadciśnienie, bezsenność, napięcie mięśni, mdłości, pocenie się w nocy, palpitacje, parestezja, zespół napięcia przedmiesiączkowego, przedwczesny wytrysk, przedwczesny orgazm u kobiet, łaknienie soli, częstoskurcz serca, dzwonienie w uszach, drżenia, częste oddawanie moczu, wymioty, tycie.

Problemy z osobowością: zależność od innych, depersonalizacja, depresja, impulsywność, niewrażliwość na sztukę, brak zdrowego rozsądku, niezdolność do odczuwania przyjemności, izolacja społeczna, tendencje masochistyczne, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, paranoja, perfekcjonizm, fobie, wpadanie w szał, zaabsorbowanie sobą, wstydliwość.

Problemy z pamięcią: dezorientacja, utrata pamięci, gonitwy myśli i pomysłów.

Problemy z koncentracją: trudne koncentrowanie się, przesadna ostrożność i lękliwość, pobudzenie, długi czas reakcji.

Zalecenia

W przypadku niedoboru serotoniny powinieneś więcej spozywac: herbaty ziołowy bez kofeiny, twarożek, muesli, płatków owsianych, szwajcarskiego sera, bananów, łososia, indyka, kukurydzy kury, kaczki, bażantów, makreli, wieprzowiny, buraków, brązowego ryżu, awokado, pieczone lub tłuczone ziemniaki, nasiona słonecznika.

Zaleca się często planowane aktywności fizycznej, zwiększone planowanie przyszłości, introspekcję, głębsze relacje z ludźmi a fizycznie ćwiczenia aerobowe.

Najczęściej używane suplementy/ leki / urządzenia dla podniesienia poziomu serotoniny to:

• ziele dziurawca
• olej rybny
• nicotynamid
• kwas foliowy
• witamina B-12
• kwas pantotenowy
• 5-hydroksy tryptofan
• melatonina
• SAMe
• witamina B-6
• szafran
• pomoc technologiczna dla podniesienia serotoniny na przykład – CES – przezczaszkowa stymulacja elektryczna TENS przezskórna stymulacja nerwowa.

 

Podsumowanie

Na koniec należy pamiętać, że organizm jak każdy system, dąży do równowagi. Dlatego najlepiej jest obserwować zmiany oddziaływania powyższych neuroprzekaźników w postaci trendu wyznaczanego przez kolejne pomiary, który możemy obserwować metodą STRD.

Trend to poszukiwanie Twojego najsłabszego miejsca w ciele, bowiem jest taki silny jakie jest najsłabsze Twoje miejsce. Odkrycie tego miejsca pozwala Tobie zoptymalizować Twoje wybory w życiu.

Piśmiennictwo

1. Goldman R, Klatz R, Berger L. Brain Fitness: Anti-Aging Strategies for Achieving Super Mind Power. New York, NY: Doubleday; 1999.

2. Howard P. The Owner’s Manual for the Brain, 2nd Ed. Marietta, GA: Bard Press; 2000.

3. Rudin R. The Craving Brain. New York, NY: HarperCollins; 1997.

4. Kiersey D, Bates M. Please Understand Me. Del Mar, CA: Prometheus Nemesis Book Company;1978.

5. Nuwer M. Assessment of digital EEG, quantitative EEG, and EEG brain mapping: report of the American Academy of Neurology and the American Clinical Neurophysiology Society. Neur. 1997; 49:277-292.

6. Duffy FH, Hughes JR, Miranda F, Bernad P, Cook P. Status of Quantitative EEG (QEEG) in clinical practice. Clin Electroenceph. 1994;25(1):VI

7. Mochizuki M, Oishi M, Takasu M. Correlation between P300 components and neurotransmitters in the cerebrospinal fluid. Clin Electroenceph. 1996;29(1):7

8. Hammond EJ, Meador KJ, Aung-Din R, Wilder BJ. Cholinergic modulation of human P3 event related potentials. Neur. 1987; 37:346-350.

9. Braverman E. The Healing Nutrients Within, 3rd Ed. New Canaan, CT: Keats Publishing; 2003.

10. Lesser M, Kapklein C. The Brain Chemistry Diet. New York, NY: G.P. Putnam’s Sons; 2002.

11. Ross J. The Diet Cure. New York, NY: Penguin Group; 2000.

12. Geisler MW, Polich J. P300, food consumption, and memory performance. Psychophys. 1992;29(1):76-85.

13. 1 Disease Prevention and Treatment, 3rd Edition. Ed. Segala M. Hollywood, FL: Life Extension Media; 2000.

14. Regelson W, Colman C. The Super Hormone Promise. New York, NY: Simon and Schuster; 1996.

15. Reiss U, Zucker M. Natural Hormone Balance for Women. New York, NY: Pocket Books; 2001.NN-008

16. Pierpaoli W, Rogelson W, Colman C. The Melatonin Miracle: Nature’s Age-Reversing, Disease-

17. Fighting, Sex-Enhancing Hormone. New York, NY: Pocket Books; 1996.

18. Lennox SS, Bedell FR, Stone AA. The effect of exercise on normal mood. J Psychosom Res. 1990;34(6)629-636.

19. Yagi Y, Coburn KL, Estes KM, Arruda JE. Effects of aerobic exercise and gender on visual and auditory P300, reaction time, and accuracy. Eur J Appl Physiol. 1999; 80:402-408.

20. Braverman E, Smayda R, Richard J. Chronic lead poisoning as a cause of bulimia: hair analysis and Brain Electrical Activity Mapping (BEAM) as diagnostic aid. J Orthomol Med. 1992; 7:53-55.

21. Brodeur P. Currents of Death: Power Lines, Computer Terminals and the Attempts to Cover Up Their Threat to Your Health. New York, NY: Simon and Schuster; 1989.

22. Modan B. Exposure to electromagnetic fields and brain malignancy: a newly discovered menace? Amer J Ind Med. 1988; 13:625-627.

23. Barajas JJ. The effect of age on human P3 latency. Acta Otalaryn. 1991; 476:157-160.

24. Polich J. P300 in the evaluation of aging and dementia. Electroenceph Clin Neurophys. 1991;

25. Iakhontova OI, Rutgaĭzer IaM, Somova EP. The use of thermography in the clinical evaluation of microcirculation. Ter Arch. 1987; 59:97-100.

26. Pereira CB, Chaplin M, Blank N, Russian R, Blazek V, Leonhardt S. Contact-free monitoring of circulation and perfusion dynamics based on the analysis of thermal imagery. Biomed opt Express 2014; 5:1075-1089.

27. Makarov IV, Yakovenko GV. Thermography in diagnosis and treatment efficacy evaluation of lower limbs arterial diseases. Chirurgic (Musk). 2002;9:31-36.

28. Gryglewska B. Znaczenie mikrokrążenia w nadciśnieniu tętniczym i możliwości jego oceny na podstawie badania mikrounaczynienia skórnego. Arterial Hypertension 2010,14;395-410.

29. Ovadia-Blechman Z, Avrahami I, Weizman-Shammai E, Sharir T Eldar M, Chouraqui P. Peripheral microcirculatory hemodynamic changes in patients with myocardial ischemia. Biomed Pharmacotherapy 2015; 74:83-88.

30. Hellmann M, Roust it M, Cracow ski JL. Skin microvascular endothelial function as a biomarker in cardiovascular diseases? Pharmakoi Rep 2015; 67:803-810.

31. Krantz DS, Ships DS, Carney RM, Angelson BH. Effects of mental stress in patients with coronary artery disease: evidence and clinical implications. JAMA. 2000; 283:1800-1802.

32. Johnson JM, Manson CT, Kellogg DL Jr. Cutaneous vasodilator and vasoconstrictor mechanisms in temperature regulation. Comp Physio 2014; 4:33-89.

33. Kastl KG, Weissmuller KM, Lindeman J. Dynamic infrared thermography of the nasal vestibules: a new method. Rhinology 2009; 47:89-92.

34. Telethermometry in assessing breast cancer. Eng. Med Biol Mag 2000; 19:58-62.

35. Blohmke M. Klinische Überprüfung der Thermoregulationsdiagnostik. Phisikal Med Rehab 1979; 20:355.

36. Blohmke MG, Heim GU, Stof H. Termoregulationsdiagnostik, Hautnah an der Krankheit. Bild der Wissenschaft 1982;8:96.

37. Blohmke M, Heim GU. Die Thermoregulationsdiagnostik. Eine Methode zur Früherkennung von chronischen Krankheiten. Erfahrungsheilkunde 1980;7: 548.

38. Heim GU, Blohmke M. Diagnose ohne Risiko. Thermoregulationsdiagnostik – passive Methode zur Krebsfrueherkennung. Umschau 1981;18:562.

39. Krokowski EU, Schope R. Termoregulationsdiagnostik als Krebsfrueherkennungsuntersuchung? Med Klin 1985;8:245.

40. Schoenecker E. Die Thermoregulationsdiagnostik (TRD) der weiblichen Brust. Aerzteblatt Baden-Wuerttemberg 1982;8:347.

41. Kolobrodov, Valentin G, Schuster N. Infrarotthermographiewiley-VCH Verlag 2000.

42. Schoenecker, E. Die Thermoregulationsdiagnostik (TRD) der weiblichen Brust. Aerzteblatt Baden-Wuerttemberg 1982;8:347.

43. Pauling JD, Shipley JA, Rapper S, Watson ML, Ward SG, Harris ND, McHugh NJ. Comparison of infrared thermography and laser speckle contrast imaging for the dynamic assessment of digital microvascular function. Microvasc Res 2012; 83:162-167.

44. Orlin JR, Stranden E, Slagsvold CE. Effects of mechanical irritation on the autonomic part of the median nerve. Eur J Neurol 2005; 12:144-149.

45. Burg MM, Meadows J, Shimbo D, Davidson KW, Schwartz JE, Soufer R. Confluence of depression and acute psychological stress among patients with stable coronary heart disease: effects on myocardial perfusion. J Am Heart Assoc 2014; 3:30.

46. Li S, Wierda R, Milda C, Wolf OT, Thiel CM. Effects of acute psychosocial stress on neural activity to emotional and neutral faces in a face recognition memory paradigm. Brain Imaging Behave 2014; 8:598-561.

47. Minacci E, Ohnishi E, Ohnishi J, Sakamoto S, Hori M, Metamora M, Hoshino J, Murakami K, Kawaguchi T. Evaluation of mental stress by physiological indices derived from finger plethysmography. J Physiol Anthropol 2013; 32:17.

48. Frey schuss U, Fabius J, Walling BG, Bohlin G, Perskie A, Hemal P. Cardiovascular and sympathoadrenal responses to mental stress: a study of sensory intake and rejection reactions. Acta Physiol Scand 1990; 139:173-183.

49. Goldstein HS, Edberg R. A plethysmography method for demonstrating the response specificity of the oral vascular bed. Psychophysiology 1997; 34:124-128.

50. Natarajan R, Northrop NA, Yamamoto BK. Protracted effects of chronic stress on serotonin-dependent thermoregulation. Stress 2015:18:668-676.